คีโมผลข้างเคียงและวิธีบรรเทาอาการที่ผู้ป่วยมะเร็งควรรู้
มะเร็งโรคร้ายที่ไม่มีใครอยากยุ่งเกี่ยว ไม่ว่าจะป่วยเป็นโรคมะเร็งเองหรือเกิดขึ้นกับคนในครอบครัว ก็ล้วนสร้างความทุกข์ใจให้กับทุกคนทั้งสิ้น แต่เราไม่ได้เป็นคนเลือกมะเร็ง แต่มะเร็งต่างหากที่เป็นคนเลือกเราเอง ฉะนั้นถ้าเลือกไม่ได้หากมันเกิดขึ้นแล้วก็จงอยู่กับมันอย่างมีความหวังและมีความสุข เพราะปัจจุบันการแพทย์ก้าวหน้าไปมาก โรคมะเร็งจึงไม่ได้น่ากลัวอีกต่อไป มีวิธีรักษาที่มอบโอกาสหายขาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งการให้คีโมหรือยาเคมีบำบัดเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง เป็นอีกหนึ่งวิธีรักษาที่จะช่วยปกป้องคุณจากโรคร้ายนี้ได้ แต่ด้วยฤทธิ์ของยาเคมีบำบัดที่เข้าไปทำลายเซลล์มะเร็ง อาจส่งผลกระทบต่อเซลล์ปกติของร่างกาย จนทำให้หลังให้คีโมผลข้างเคียงที่ตามมาส่งผลต่อผู้ป่วยไม่น้อยเลยทีเดียว
มาดูกันว่า 5 อาการหลัก ๆ หลังให้คีโมที่ผู้ป่วยมะเร็งต้องเจอจะมีอะไรบ้าง พร้อมวิธีบรรเทาอาการให้สามารถผ่านช่วงเวลาทรมานนี้ไปได้อย่างไม่ลำบากมากนัก
5 อาการที่ผู้ป่วยมะเร็งต้องเจอหลังให้คีโมผลข้างเคียงที่คุณเตรียมรับมือได้
ผมหลุดร่วง (คีโมผลข้างเคียง)
ผมร่วง คือ หนึ่งในอาการที่ผู้ป่วยมะเร็งต้องเจอหลังให้คีโมผลข้างเคียงที่ทำร้ายจิตใจผู้ป่วยโดยเฉพาะผู้ป่วยผู้หญิงมากพอสมควร แต่คุณสามารถตั้งรับผลข้างเคียงนี้ได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ใช้แชมพูเด็กที่มีฤทธิ์อ่อน ๆ
- เปลี่ยนจากการใช้หวีมาเป็นใช้แปรงนุ่ม ๆ หวีผมแทน และไม่ต้องหวีบ่อย
- ใส่น้ำมันบำรุงเส้นผมเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับเส้นผมและหนังศีรษะ
- หากหลุดร่วงมากให้ตัดผมสั้น หรือโกนผม เพื่อให้ง่ายต่อการดูแล
- หันมาเสริมความงามให้กับศีรษะด้วยวิกผม ที่ปัจจุบันมีแบบสวย ๆ และเหมือนผมจริงให้เลือกมากมาย
คลื่นไส้ อาเจียน (คีโมผลข้างเคียง)
หลังให้คีโมประมาณ 3 ชั่วโมงแรก หรือนานกว่านั้น โดยแตกต่างกันไปตามสุขภาพของผู้ป่วย ผู้ป่วยจะเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน เรอเปรี้ยวออกมา เนื่องจากผลข้างเคียงของยาเคมีบำบัดที่ได้รับ รวมไปถึงความเครียดที่เกิดจากการให้คีโมผลข้างเคียงจึงแสดงออกมาในลักษณะนี้ ซึ่งสามารถป้องกันหรือบรรเทาอาการ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ทานอาหารเหลวที่ย่อยง่าย รสชาติจืด ไม่จัดจ้าน
- หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกลิ่นรุนแรง เพราะจะไปกระตุ้นให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียนได้
- รับประทานครั้งละน้อย ๆ แต่ทานบ่อย ๆ
- แปรงฟันหลังมืออาหารทุกครั้ง
- ทานยาแก้อาเจียนที่แพทย์ให้มา
มีจ้ำเลือดบนผิวหนัง (คีโมผลข้างเคียง)
คีโมที่ให้จะส่งผลข้างเคียงทำให้เกล็ดเลือดต่ำ เลือดจึงหยุดไหลช้า รวมถึงเกิดรอยจ้ำเลือดตามตัว วิธีบรรเทาอาการสามารถทำได้ดังนี้
- ระวังตัวให้มากขึ้น หลีกเลี่ยงการกระทำที่สุ่มเสี่ยงให้เกิดแผล ตั้งแต่เรื่องเล็กไปจนถึงเรื่องใหญ่ อาทิ เปลี่ยนมาใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม เปลี่ยนมีดโกนจากใบมีดโกนเป็นที่โกนหนวดไฟฟ้า รวมถึงกิจกรรมผาดโผนที่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุเลือดตกยางออก
- หลีกเลี่ยงการซื้อยาทานเอง โดยเฉพาะยาประเภทแอสไพริน ยาแก้ปวดต่าง ๆ เพราะกลุ่มยาประเภทนี้จะส่งผลต่อการทำงานของเกล็ดเลือด
ระบบขับถ่ายผิดปกติ (คีโมผลข้างเคียง)
การให้คีโมผลข้างเคียงเกิดขึ้นกับระบบต่าง ๆ ในร่างกายหลาย ๆ ส่วน ไม่เว้นแม้แต่ระบบขับถ่ายที่อาจทำให้เกิดอาการท้องผูก หรือท้องร่วงได้ โดยวิธีบรรเทาอาการมีดังนี้
- เลือกทานอาหารที่ดีต่อระบบขับถ่าย ย่อยง่าย สุก สดใหม่ และสะอาด
- ดื่มน้ำมาก ๆ เพิ่มน้ำผลไม้เพื่อสุขภาพเสริมเข้าไป
- งดดื่มนมและของกินต่าง ๆ ที่มีส่วนผสมของนม เพราะเสี่ยงต่อการเกิดอาการแพ้แลคโตสได้
- ถ้าอาการยังรุนแรงเกิน 3 วัน ควรรีบติดต่อแพทย์โดยด่วน
เกิดแผลในช่องปาก (คีโมผลข้างเคียง)
แผลในช่องปากเป็นอีกหนึ่งอาการที่เกิดหลังให้คีโมผลข้างเคียงที่ทำให้คุณทานอาหารได้น้อยลง แต่ก็ยังสามารถบรรเทาอาการได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- เปลี่ยนมาใช้แปรงสีฟันที่มีขนแปรงนุ่มอ่อน
- ทานอาหารอ่อนที่มีอุณหภูมิห้อง ไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป
- งดทานอาหารรสจัด
- ดื่มน้ำมาก ๆ และทาลิปมันอยู่ตลอด
- บ้วนปากด้วยน้ำเปล่าเรื่อย ๆ เพื่อให้ภายในช่องปากชุ่มชื้น
- งดสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์
แม้หลังให้คีโมผลข้างเคียงอาจจะทำให้ผู้ป่วยวิตกกังวลจนเกิดอาการเครียดอยู่บ้าง แต่อย่าเพิ่งหมดกำลังใจ นำวิธีที่เรานำมาฝากช่วยบรรเทาอาการให้ผ่านช่วงเวลานี้ไปได้ง่ายขึ้น เพราะผลข้างเคียงที่เกิดนี้เป็นเพียงแค่อาการชั่วคราวเท่านั้น พอยาหมดฤทธิ์อาการจะหายไปและร่างกายกลับสู่ภาวะปกติ แต่อย่างไรก็ตามหากผู้ป่วยมีอาการแพ้คีโมรุนแรง แนะนำว่าควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด